Team van de Toekomst: zorgprofessionals, naasten en vrijwilligers werken samen aan welzijn

Welzijn is een belangrijke waarde bij Stichting Humanitas. Kwaliteitsverpleegkundige Adinda Keijzer werkt samen met een Team van de Toekomst aan een gelijkwaardige samenwerking tussen zorgprofessionals, naasten en vrijwilligers. Die goede samenwerking zorgt voor meer kwaliteit van leven voor bewoners én medewerkers. Hoewel er voor de bewoners al veel leuke activiteiten worden georganiseerd is er ook nog wat werk aan de winkel. Want welzijn zit hem ook in de kleine dingen.

Adinda (31) is nu een halfjaar kwaliteitsverpleegkundige bij locatie De Wetering in Rotterdam Beverwaard. Ze zet zich in om de zorg te verbeteren. “Ik kijk hoe het zorginhoudelijk beter kan en naar de kwaliteit van leven van de bewoners. En het werkplezier van de medewerkers is ook heel belangrijk.” In die verschillende onderdelen betrekt Adinda ook vrijwilligers en de naasten van de bewoners, die samen vaak ‘de informele zorg’ worden genoemd. “Zij zijn belangrijk voor de bewoners en ze kunnen de zorg verlichten, als je alle taken en mensen goed op elkaar afstemt. Ik zou ze dan ook liever niet informele zorg noemen: te abstract. Maar gewoon naasten of vrijwilligers.”

Team van de Toekomst

Het project Team van de Toekomst is in het leven geroepen om in te spelen op de veranderingen in de zorg. De rol van vrijwilligers en het eigen netwerk worden steeds belangrijker: ouderen blijven langer thuis wonen, en in de verpleeghuizen wonen mensen met een steeds complexere hulpvraag. Adinda is het aanspreekpunt van de projectgroep bij Stichting Humanitas. De groep bestaat verder uit nog een collega uit de zorg, een welzijnscollega, twee vrijwilligers, twee mantelzorgers en de geestelijk verzorger.
Het team heeft de afgelopen tijd onderzocht wat in de samenwerking het belangrijkste is. Adinda: “We vinden allemaal dat welzijn op één moet staan. De familie  en de bewoners vinden dat vaak het belangrijkste en bij medewerkers heeft dit soms nog te weinig prioriteit.”  

Wat is welzijn?

Welzijn komt in veel beleidsteksten terug, en het klinkt logisch om het welzijn van de mens voorop te zetten. Maar wat houdt het in? “Welzijn betekent dat iemand lekker in zijn of haar vel zit.” legt Adinda uit. “Dat iemand, ongeacht ziekte of kwetsbaarheid toch kan genieten van de dag, de mensen om zich heen of juist het alleen zijn. Soms zie je dat alleen al aan een glimlach in de ogen.”

“Eigenlijk wil je welzijn opnieuw invulling geven. We moeten welzijn verweven in de zorg zelf. Want het is heel leuk om op stap te gaan naar Blijdorp, en dat soort uitjes worden nu vaak gezien als welzijn in een verpleeghuis. Die activiteiten hebben we al goed georganiseerd. Maar het zijn ook juist de kleine dingen. Wandelen om aan de bloemen te ruiken, iemand insmeren met bodylotion als die dat fijn vindt. Even een kopje thee drinken samen of wat later uit bed gaan. Niet iedereen wil of kan naar de dierentuin.”

Gelijkwaardig samenwerken

Welzijn kan door verschillende mensen worden ingevuld en uitgevoerd binnen de muren van een verpleeghuis en in de wijk. Als je zorgprofessionals, vrijwilligers en naasten goed wil laten samenwerken, is het belangrijk dat er gelijkwaardigheid bestaat tussen de verschillende mensen. Adinda: “Die samenwerking is nog in ontwikkeling. De professionals voelen veel verantwoordelijkheid, dat is logisch. Zij zijn opgeleid voor de medische kant en weten precies wat ze moeten doen. Dan kan de aanwezigheid van een vrijwilliger bedreigend en ontregelend zijn.”

Toch is er genoeg te doen voor de informele zorg. “Naasten weten vaak het beste wat de bewoner graag wil of leuk vindt. Mantelzorgers kunnen bijvoorbeeld helpen met haren wassen of scheren, wat de zorg verlicht. En vrijwilligers kunnen lichte taken uitvoeren, zoals wandelen, een glaasje limonade inschenken of opruimen.”

Blik op de toekomst

Welzijn is niet alleen voor naasten of vrijwilligers belangrijk. Juist ook de zorgprofessionals halen plezier uit deze taken, al zitten die nog niet voldoende verweven in hun dag. Daar werkt Adinda met het Team van de Toekomst naartoe. “Als eerste stap maken we een doeboek voor in de woonkamer, met daarin voorbeelden van ‘klein welzijn’. Zoals ballonnen overgooien, bloemen sorteren, verschillende lekkere geurtjes ruiken.”

“Daarnaast is het belangrijk om duidelijkheid te krijgen in regels en protocollen. Mogen vrijwilligers bijvoorbeeld delen van het zorgdossier inzien? Je wil toch weten of iemand allergisch is, of net ziek is geweest. En waar mogen de naasten allemaal wel en niet komen? Duidelijke afspraken.”

“Ten slotte gaat het echt om de mentaliteit van de zorgprofessionals. Zij hebben vooral geleerd hun lijstje bij te houden, maar worden nu uitgedaagd om aan de ene kant taken uit handen te geven en aan de andere kant creatief na te denken om hun cliënten meer welzijn te kunnen bieden. Hoewel we dat deels al doen, kunnen we dat nog actiever aanmoedigen. Welzijn is een belangrijke waarde van Stichting Humanitas, en daarom zijn we verplicht aan onze bewoners om dat ook voorop te zetten."